Novi broj časopisa Istorijski zapisi 1-2/2022 dostupan je na veb stranici Istorijskog instituta Univerziteta Crne Gore, kao i na veb stranici časopisa.
Ovaj dvobroj Istorijskih zapisa posvećen je 80-godišnjici Trinaestojulskog ustanka (13. jula 1941. godine), jednom od najznačajnijih datuma u istoriji Crne Gore, a po ocjenama u istorijskoj nauci i ,,fenomenu evropske istorije“. Povodom godišnjice izbijanja Trinaestojulskog ustanka, Naučno vijeće Istorijskog instituta 9. jula 2021. godine organizovalo je međunarodnu naučnu konferenciju: ,,1941. u Crnoj Gori: Osamdeset godina od Trinaestojulskog ustanka“.
Pozivu organizatora odazvao se veliki broj naučnih radnika iz Crne Gore i drugih država, o čemu svjedoči i sadržaj ovog, tematskog dvobroja časopisa Istorijski zapisi, u kome su publikovani radovi 28 učesnika Konferencije.
Osim vraćanja u vidokrug naučne pažnje krupnog datuma iz crnogorske prošlosti i unapređivanja rezultata istoriografije, održavanjem Konferencije dat je doprinos njegovanju kulture sjećanja na jedan od krupnih događaja iz istorije Crne Gore u Drugom svjetskom ratu koji je, ukupno uzevši, opredijelio tokove svjetske istorije u drugoj polovini XX vijeka.
Publikovani su sljedeći radovi:
- Radoslav Raspopović, Trinaestojulski ustanak u evropskoj istoriji
- Zoran Lakić, 13-julski antifašistički ustanak u Crnoj Gori 1941. godine ‒ fenomen drugog svjetskog rata
- Dušan Stanić, Uzroci Trinaestojulskog ustanka u Crnoj Gori 1941. godine
- Federiko Godi, Iščitavanje italijanske okupacije kroz biografiju Frančeska Zanija
- Aleksandar Životić, SSSR i pitanje organizovanja oružanog otpora u Crnoj Gori 1941. godine
- Srđa Martinović, Značaj i karakter vojnih operacija u julskom ustanku 1941. godine
- Bojan Jovanović, Prva ustanička puška – Vlado Dapčević
- Filip Kuzman, Cetinjski srez u Trinaestojulskom ustanku
- Nenad Perošević, Nikšićki srez u ustanku 13. jula i antifašističkoj borbi (jul – decembar 1941)
- Vukota Vukotić, Ilegalni rad KPJ u Nikšićkom srezu uoči Trinaestojulskog ustanka 1941. godine
- Žarko Leković, Pljevaljska bitka- uvod u građanski rat
- Slavko Burzanović, „Zeleni partizani”
- Radenko Šćekić, Simbolika 1941. godine i Drugog svjetskog rata u političkom diskursu Crne Gore osam decenija kasnije
- Danilo Kalezić, Framing the 13th of July Uprising: Changing Perceptions in the Historical Perspective
- Dragana Kujović, Ćamil Sijarić, „Oslobođeni Jasenovac”- podijeljena trauma žrtve
- Božena Miljić, Trinaestojulski ustanak i NOP u okupatorskoj štampi na teritoriji Crne Gore tokom 1941. godine
- Tatjana Koprivica, Vizuelna svjedočanstva o italijanskoj okupaciji Crne Gore 1941. godine
- Milica Nikolić, Ženska strana Narodnooslobodilačke borbe u Crnoj Gori
- Mirjana Živković, Muzičko nasljeđe NOB-a
- Draško Došljak, Slika NOB-a u crnogorskoj hodonimiji
- Petar Lekić, Muzej NOB-a na Cetinju
- Anastazija Miranović, Što je nama naša borba dala?
- Ljiljana Karadžić, Anton Lukateli- grafičar i illustratorhroničar NOB-a, skica za portret
- Maša Jovović, Ideja umjetničke slobode Petra Lubarde
- Slavica Stamatović Vučković, Ustanak i revolucija: Memorijalna arhitektura Crne Gore
- Dušan Medin, Dobrila Vlahović, Memorijalizacija Drugog svjetskog rata na teritoriji opštine Budva kroz spomen obilježja sa statusom kulturnog dobra
- Magdalena Radunović, Uticaj Trinaestojulskog ustanka i NOR-a na djela spomeničke arhitekture
- Dobrila Vlahović, Kulturna baština, simbol kolektivnog sjećanja na Trinaestojulski ustanak